Depozyt notarialny

Prawo o notariacie przewiduje istotną instytucję, zabezpieczającą interesy obu stron umowy sprzedaży, jaką jest przyjęcie przez notariusza kwoty pieniężnej na przechowanie.

Jak wynika z art. 108 ustawy prawo o notariacie, notariusz w związku z dokonywaną w swojej kancelarii czynnością notarialną, ma prawo przyjąć na przechowanie pieniądze w walucie polskiej lub obcej, w celu wydania ich konkretnej osobie.

Standardowym przykładem możliwości wykorzystania tej instytucji prawnej jaką jest depozyt notarialny, jest zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży, w której strony zgodnie ustalają, że w terminie określonym w tej umowie, kupujący wpłaci do depozytu, na rachunek notariusza całą cenę sprzedaży. Wówczas po zawarciu umowy przyrzeczonej, czyli umowy sprzedaży, sprzedający uprawniony będzie do otrzymania całej ceny sprzedaży, bezpośrednio z depozytu notarialnego.

Rozwiązanie to w istotny sposób zabezpiecza interesy obu stron umowy sprzedaży, czyli zarówno sprzedającego jak i kupującego.

Sprzedający przy zawarciu umowy sprzedaży ma pewność, że kupujący dysponuje całą ceną sprzedaży, co potwierdza sporządzony przez notariusza protokół przyjęcia kwoty pieniężnej na przechowanie. Z protokołu przyjęcia kwoty pieniężnej na przechowanie powinno wynikać, komu i kiedy kwota złożona do depozytu powinna być wydana. W praktyce mają miejsce takie sytuacje, kiedy to sprzedający uzależniają zawarcie umowy sprzedaży od zapłaty ceny sprzedaży gotówką przy zawarciu umowy. Dla kupującego taka sytuacja stanowi znaczny dyskomfort, który związany jest z posiadaniem sporej kwoty gotówki przy zawarciu umowy sprzedaży. Przy cenie sprzedaży mieszkania o powierzchni użytkowej 40 m2 w Gdańsku wynoszącej ok. 200.000,- złotych, oznaczałoby to konieczność wypłaty z banku kupującego tak wysokiej kwoty, następnie transport tej kwoty z banku do kancelarii notarialnej w której zawierana jest umowa sprzedaży, potem sprawdzenie kwoty pieniędzy w kancelarii notarialnej przez sprzedającego i przekazanie tej kwoty pieniędzy sprzedającemu po zawarciu umowy sprzedaży.

Jeżeli strony przy zawarciu umowy przedwstępnej sprzedaży zdecydują się na wybór tej szczególnej instytucji prawnej, jaką jest przyjecie kwoty do depozytu przez notariusza, to wówczas notariusz, jako osoba zaufania publicznego, wypłaca po zawarciu umowy sprzedaży, całą cenę sprzedaży bezpośrednio na rachunek sprzedającego i tym samym notariusz, należycie zabezpiecza interesy obu stron umowy sprzedaży.

Opłata za depozyt notarialny uzależniona jest od wysokości kwoty składanej do depozytu notariusza. Dla przykładu, przy kwocie 200.000,- złotych składanej do depozytu notariusza, wynagrodzenie notariusza za przyjęcie kwoty pieniężnej na przechowanie zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej, wynosi maksymalnie 785,- złotych netto, do opłaty tej należy dodatkowo doliczyć 23% Vat oraz opłaty za wypisy aktu notarialnego czyli 6,- złotych + 23% Vat za stronę.